به گزارش تحریریه، دولت سید ابراهیم رئیسی می خواهد در سال آینده ۱۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه به صورت نقدی به خانوارهای هدف اختصاص دهد و فلسفه آنرا جبران فشار ناشی از حذف ارز ترجیحی در بودجه سال آینده تعریف کرده است.

درحالیکه انتظار می رفت به دلیل تبعات منفی دلار 4200 تومانی و اثر معکوس آن بر قیمت ها که باعث شده است کالاهایی که دلار ترجیحی می گیرند بیش از سایر کالاها گران شوند، دولت به دنبال حذف تدریجی این عامل مخرب در سفره خانوارهای ایرانی است که نشان می دهد اغتشاش در سیاستگذاری بر تیم اقتصادی دولت حاکم شده است. 

با تحلیل اظهارات وزیر اقتصاد می توان استنباط کرد که دولت تصمیم دارد در سال 1401، ۴ میلیارد دلار ارز ترجیحی را با نرخ 23 هزار تومان تسعیر کرده و آن را بین ۶۰ میلیون نفر از اقشار پایین جامعه توزیع کند. بنابراین، با درنظر گرفتن مبلغ ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان یارانه نقدی و کمک معیشتی دولت ناشی از افزایش قیمت بنزین در آبان ۹۸، سرانه یارانه نقدی یا کالایی هر شهروند مشمول به تقریبا ماهانه ۲۰۰ هزار تومان خواهد رسید. یعنی به هر فرد ماهانه 9 دلار می رسد!

ظاهرا دولت قصد دارد پرداخت دلار 4200 تومانی را به خرید دارو ادامه دهد که به تدریج باعث نابودی صنعت داروسازی کشور خواهد شد و کارشناسان میز اقتصادی تحریریه پیشنهاد می کنند تا این مبلغ به بیمه ها به صورت ریالی پرداخت شود تا مزیت های تولیدی کشور از بین نرود. پیشنهاد احتمالی دولت این است که سقف بودجه ارزی یارانه‌ کالاهای اساسی و دارو از ۸ میلیارد دلار در سال جاری به ۱۲.۶ میلیارد دلار در سال بعد افزایش یابد.

در سال 1400 طبق بررسی‌های سازمان برنامه و بودجه، حجم یارانه کالاهای اساسی و نهاده‌های کشاورزی به ۳۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. اگرچه تجربه موفق هدفمندسازی یارانه ها در سال 1389 وجود دارد، اما با این حال مقام های دولت سیزدهم در حال کش دادن یک سیاست ساده و آزموده شده موفق هستند. چنانکه هادی قوامی معاون پارلمانی وزیر اقتصاد گفت: ارز ۴۲۰۰ تومانی حذف نمی‌شود اما شکل پرداخت آن قرار است تغییر کند، زیرا اگر مابه‌التفاوت نرخ ۴۲۰۰ را با نرخ نیمایی حساب کنیم، ۳۰۰ هزار میلیارد تومان خواهد شد که دولت نمی‌خواهد این مبلغ را وارد ردیف‌های بودجه کند، بلکه می‌خواهد با هدف حمایت از دهک‌های آسیب‌پذیر کارت خریدی بدهد که فقط برای خرید کالاهای اساسی مانند مرغ، تخم‌مرغ، گوشت قرمز و روغن قابل استفاده باشد.

ایجاد بروکراسی پیچیده برای تخصیص یارانه به چند قلم کالا درحالیکه این کالاها جانشین های نزدیک دارند اشتباه است و به عنوان مثال ممکن است یک خانواده ترجیح دهد به جای مرغ از بوقلمون یا گوشت گوسفندی استفاده کند یا روغن های صنعتی را با روغن ها یا مواد غذایی دیگری جایگزین کند. درحالیکه با طرح ارائه شده عملا خانوارها ناگزیر از زندگی طبق فرمول ها و الگوی مصرف طراحی شده به وسیله دولت می شوند. 

پایان/